«Земство учителӗ» программа пирки илтсен Ольга Шарикова ӗҫлеме пӗр вырӑнтан тепӗр ҫӗре куҫса кайма хаваслансах килӗшнӗ. Хӗрарӑм республикӑн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствине пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ программӑпа пирӗн республикӑри тӑватӑ шкулта учительсем кирлӗ пулнӑ. Вӗсенчен виҫҫӗшӗнче — акӑлчан чӗлхи вӗрентекенӗсем. Ольга Шарикова заявка панӑ та Муркаш районӗнчи Юнкӑри шкулта ӗҫлеме тытӑннӑ.
Унччен хӗрарӑм Шупашкар районӗнчи Анат Кӗнерте 10 ҫул ӗҫленӗ. Чӑваш патшалӑх университечи филологи факультетӗнчен 2006 ҫулта вӗренсе тухнӑскерӗн опычӗ пур.
Шупашкартан ӗҫе ҫӳреме йывӑр тет вӑл. Халӗ ҫул ҫинче унӑн 40 минут иртет. Кӗҫӗн классемпе ӗҫлеме уйрӑмах килӗштерет. Вӗсем чӗрӗ, ют чӗлхене юрӑ-сӑвӑ урлӑ хаваслансах вӗренеҫҫӗ. «Земство учительне» 1 миллион тенкӗ панӑ. Пӗр суйланӑ шкулта ҫав укҫашӑн 5 ҫул ӗҫлемелле.
Чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш Енри паллӑ ӑсчах, философи наукисен кандидачӗ, геологипе минералогич наукисен кандидачӗ, профессор, Раҫҫейри философи обществин регионти уйрӑмӗн председателӗ Геннадий Трифонов пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл 82 ҫулта пулнӑ.
Пулас ӑсчах 1938 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Етӗрнекассинче ҫуралнӑ. 1961 ҫулта Мускаври М.В. Ломоносов ячӗллӗ университетӑн геологи факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ. Ун хыҫҫӑн та хӑйӗн пӗлӗвне пӗрмай тарӑнлатсах тӑнӑ.
Ӑсчах пур енлӗ аталаннӑ, нумай пӗлекен специалист пулнӑ. Философи, логика, наукӑпа техникӑн историйӗ тата философийӗ, пахалӑх философийӗ енӗпе лекцисем вуланӑ, Ҫӗр ҫинчен калакан вӗрентӳпе паллаштарнӑ.
Пирӗн ҫӗршывра тухтӑрсене яла илӗртес тӗллевпе «Земство тухтӑрӗ» программӑна 2012 ҫулта йышӑнчӗҫ. Ҫавӑнтанпа республикӑра 518 врач ӗҫе вырнаҫнӑ. 2020 ҫулта ялсенче 47 врач ӗҫе пуҫӑннӑ.
«Земство фельдшерӗ» 2018 ҫулта вӑя кӗчӗ. 2020 ҫулта вӑл програмӑпа 78 фельдшер ӗҫлеме тытӑннӑ.
Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, аякри ялсене ӗҫе вырнаҫнӑ земство тухтӑрӗсемпе земство фельдшерӗсене пӗр хутчен паракан виҫеве пирӗн тӑрӑхра пысӑклатса тӳлеҫҫӗ: врачсене — 1,5 млн. тенкӗ, фельдшерсене — 0,75 млн. тенкӗ.
Земство тухтӑрӗсем Канаш, Шупашкар тата Патӑрьел районӗсене ытларах кайнӑ.
Шупашкар районӗнче каллех авари пулнӑ. Аса илтерер: ӗнер Чантӑр ҫывӑхӗнче пулнӑ аварире 6-ри хӗрача тата 67-ри арҫын вилнӗ.
Паян 10 сехет те 32 минутра М-7 ҫулӑн 629-мӗш ҫухрӑмӗнче виҫӗ машина ҫапӑннӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, «Фольксваген» дистанцие пӑхӑнман, малта пыракан «Киа» ҫине тӑрӑннӑ. Унтан вӗсем ҫине «Лада Приора» пырса кӗнӗ.
«Киа» салонӗнче Пушкӑртстанри 38 ҫулти водитель, унӑн 2-ри, 4-ри тата 6 ҫулти хӗрӗсем пулнӑ. Вӗсем пурте ятарлӑ креслӑра ларнӑ. Ачасене пульницӑна тӗрӗслеме илсе кайнӑ. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, вӗсем вӑйлах суранланман.
Шупашкарта «Магистраль» строительство организацийӗн ертӳҫи суя хутсем хатӗрленӗ тата улталанӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ ӗҫе Шупашкарти Ленин район сучӗ пӑхса тухӗ.
2019 ҫулхи чӳк-раштав уйӑхӗсенче стройорганизаци «Чувашупрдор» учрежденийӗпе контракт тунӑ. Унӑн Вӑрмар тата Шупашкар районӗсенчи ҫулсене юсамалла пулнӑ. Суя документсене хатӗрлесе вӑл ӗҫе вӗҫленӗ пек туса кӑтартнӑ. «Чувашупрдор» предприятире тӗрӗслемесӗрех алӑ пусса панӑ, «Магистраль» стройорганизаци 8 миллиона яхӑн тенкӗ куҫарса панӑ.
Шупашкар районӗнчи Ҫӗнӗ Тутаркасси ялӗнче пурӑнакан 49 ҫулти арҫынна ҫирӗп режимлӑ колоние 15 ҫуллӑха ӑсатнӑ. Суд вӑл ҫынна вӗлернине ҫирӗплетнӗ.
Ку инкек кӑҫал ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче пулнӑ. Ҫав кун арҫын Шупашкарта мунча комплексӗн пӗр ҫуртӗнче пулнӑ. Ӳсӗрскер 20 ҫулти тата 21-ри пӗлӗшӗсемпе хирӗҫсе кайнӑ. Асли ҫамрӑккисене ҫӗҫӗпе чикнӗ. 20 ҫулти каччӑ вилнӗ, тепри чӗрӗ юлнӑ.
Палӑртмалла: ҫак арҫын унччен те судра явап тытнӑ. Вӑл ун чухне ҫын сывлӑхне йывӑр сиен кӳнӗшӗн суд сакки ҫине ларнӑ.
Канмалли кунсенче мунча хыҫҫӑн мунча ҫунать. Кун пирки РФ Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтерет.
Акӑ, сӑмахран, раштав уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Кӳкеҫре пӗр уйрӑм ҫыннӑн килӗнче пушар тухнӑ. Йывӑҫ мунча хыпса илнӗ, унӑн шалти пайӗ сиенленнӗ. Ҫав каҫах Улатӑрта вут-ҫулӑм алхаснӑ. Унта та йывӑҫ мунча ҫуннӑ.
Раштав уйӑхӗн 6-мӗшӗнчи каҫхине Красноармейски районӗнчи Мӑн Шетмӗри 65 ҫулти кил хуҫин мунчи тата хуралтисем ҫуннӑ. Специалистсем шухӑшланӑ тӑрӑх, пушар сӑлтавӗ — кӑмакара.
Вырсарникунхи пушарта Шупашкар, Сӗнтӗрвӑрри тата Патӑрьел районӗсенче мунчасем ҫуннӑ.
Паян ир-ирех Шупашкар районӗнче арҫын виллине тупнӑ. Ҫакна халӑх корреспонденчӗ видео ӳкерсе «Про Город» хаҫата ярса панӑ.
Паян ирхи 7 сехетре Вӑрманкасси ялӗнче, Ҫӗнтерӳ тата Граждан урамӗсем хӗресленнӗ вырӑнта, арҫын виллине тупнӑ. Вал 59 ҫулта пулни паллӑ.
Виле ҫул хӗрринче, харпӑр ҫуртсенчен инҫех мар, выртнӑ. «Вилене хупланӑччӗ. Эпӗ унтан иртсе кайрӑм», - тенӗ халӑх корреспонденчӗ.
Следстви комитечӗ кун тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттерет. Арҫын мӗншӗн вилнине уҫӑмлатаҫҫӗ.
Раштав уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче Геннадий Исаев (1925-2007) художник ҫуралнӑранпа 95 ҫул ҫитнине халалласа курав уҫӑлӗ.
Куравра художникӑн 100 ытла живопиҫӗпе паллаштарӗҫ. Вӑл шутра музей фондӗнче, художникӑн ҫемйинче, уйрӑм ҫынсен архивӗнче упранакан ӗҫсем пулӗҫ. Вӗсене «Зима в Чувашии» (чӑв****. Чӑваш Енри хӗл) темӑпа пухнӑ.
Курава пыракансем Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫ, Пайтирек, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Аксарин ял ҫывӑхӗнчи, Атӑл тӑрӑхӗнчи илемпе паллашайӗҫ.
Художник хӗллехи вӑхӑта хӑйӗн ӳкерчӗкӗсенче «кичемлӗх», «шӑплӑх», «хӑтлӑх» тесе палӑртнӑ. Ҫук, хурласа мар, хӗллехи асмлӑха юратса.
Курава йӗркелекенӗ — музейӑн тӗп управҫи Георгий Исаев.
Геннадий Исаев 1925 ҫулхи раштав уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗчи Аксарин ялӗнче ҫуралнӑ, 2007 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑрҫӑ хыҫҫӑн вӑл Шупашкрати художество училищинчен вӗренсе тухнӑ. Шупашкар районӗнчи Ишлейри, Сӗнтӗрвӗрри районӗнчи Октябрьскинчи шкулсенче, Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫри шкул-интернатра рисовани, черчени тата ӗҫ урокӗсен учителӗнче ӗҫленӗ. Тӗрлӗ курав хутшӑннӑ.
Паян ҫурҫӗр иртни пӗр сехетре тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче пулӑшу ыйтса ҫырнӑ. Унта 45 ҫеккунта пыракан видео та вырнаҫтарнӑ.
Пабликра ҫырнӑ тӑрӑх, Шупашкар районӗнчи Ишек ялӗнче пурӑнакан чирлӗ ҫын патне реанимаци машини чӗнсе илнӗ. Ҫул ҫук пирки машина кирлӗ ҫӗре ҫитеймен, вӑл лачакана путса ларнӑ. Тухтӑрсем чирли патне ҫуран утса ҫитнӗ-ха, анчах кайран автомобиле тӗксе (туртса) кӑларасса кӗтме тивнӗ.
Машина пӗр сехет ытла ларнӑ. Ҫав вӑхӑтра вӑл тепӗр ҫын патне кайма пултарнӑ.
Ишек ялӗ пӗчӗк те мар, 100 ытла ҫын пурӑнать тесе пӗлтернӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (08.11.2024 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 757 - 759 мм, 0 - 2 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Будников Александр Михайлович, сӑвӑҫ тата ҫыравҫӑ ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |